Авыл фельдшеры – сәламәтлек сагында

– Безнең дүрт миллионлы республикабыз өчен бу тема аеруча әһәмиятле, чөнки төбәк халкының өчтән береннән артыгы авыл җирендә яши. Озак вакыт бу объектларга бөтенләй тиешле игътибар бирелмәде, – диде төбәк Башлыгы Радий Хәбиров сәламәтлек саклауның беренчел звеносының матди-техник базасын ныгытуның мөһимлеге турында. – Шуңа күрә без барлык иске ФАПларны алыштыру бурычын куйдык. Һәм без Русия Президенты Владимир Владимирович Путинга беренчел звеноны комплекслы модернизацияләү программасын башлап җибәргәне өчен рәхмәтлебез. Бу акча белән ныгытылган җитди документ.

Авыл фельдшерларның эш көне ял һәм бәйрәмнәрсез диярлек, нормага салынмаган. Аларның берсе Зур Бадрак авылы фельдшер-акушерлык пунктында эшләгән фельдшер турында сөйләргә телим.

Римма Нуртдинова Тәтешле районының Сәүкияз авылында туа. Гаиләдә өч бала үсәләр. Сәүкияз урта мәктәбен тәмамлап, яшь кыз Уфа медицина училищесына укырга керә һәм «Акушерлык» белгечлеген үзләштерә. 2001 елда фельдшер-акушерга квалификациясен үзгәртә ул.

Римма Тәлгат кызы 37 елдан артык гомерен медицинада эшли. Шуның 12 елын Бадрак һәм Тукай авылларында яшәүчеләрнең сәламәтлеген кайгыртуга багышлаган. Һәр иртәдә ул Тукайдан эшкә килеп йөри.

Училищедан соң Римма Тәлгат кызы бер ел Уфа шәһәренең 17нче дәваханәсендә эшли. Әмма булачак тормыш иптәшен очратып, Борай районына килен булып төшә. Башта Тукай авылы фельдшеры, аннары Зур Бадрак ФАПына билгеләнә.

Аңа караган территориядә яшәүчеләрнең һәркайсының үз авырулары, ярдәмчел медикны тыңларга һәрвакыт әзер булган проблемалары бар. Шулай ук йөкле әниләр һәм яңа туган балалар да аның күзәтүендә. Кыскасы, эш җитәрлек.

Фельдшер вазыйфасына халыкны диспансерлаштыруны оештыру, профилактик медицина тикшерүе уздыру, озак һәм еш авыручыларны исәпкә алу һәм ачыклау, дәвалау һәм профилактика учреждениеләренә вакытында йөрүне контрольдә тоту, авыруларны һәм яңа туган балаларны өйдә карау кебек бурычлар керә. Алда әйтелгәннәрнең барысын да үтәү өчен яхшы эшләргә генә түгел, ял һәм бәйрәмнәрдә дә эш белән яшәргә кирәк. Римма Тәлгат кызы нәкъ шулай яши дә инде.
«Күпчелек очракта пациентлар, бигрәк тә өлкән яшьтәге кешеләр, башта авырулары турында түгел, ә ничек яшәүләре турында сөйлиләр, – дип үз эшенең үзенчәлекләре турында сөйләде тәҗрибәле белгеч. - Шуңа күрә ФАП фельдшеры яхшы табиб кына түгел, төрле тормыш ситуацияләрендә киңәшләр бирә белү өчен психолог сыйфатына да ия булырга тиеш. Авылда медицина хезмәткәрләре халыкка беренче булып ярдәмгә ашыга. Укол, массаж ясау, бәхетсезлек очракларында табиб ярдәме күрсәтү - авыл фельдшерының осталыгы чиксез бугай. Терапия, педиатрия, гинекология буенча да белгеч булырга туры килә. Тәҗрибә белән бик күп белем дә туплана».

Медик эше бөтен игътибарны һәм салкын канлылыкны, тынычлыкны һәм үз гамәлләреңә ышанычны таләп итә. Бу тынычлык пациентларга да күчә. Үз һөнәреңә, кешеләргә карата түземлек һәм мәхәббәт кирәк әле. Авылда фельдшер булып эшләү күпкә катлаулырак. Ул һәр нәрсәгә әзер булырга тиеш. Чын табиб нинди сыйфатларга ия булырга тиеш, дигән сорауга, Римма Тәлгат кызы, беренче чиратта, ярдәмчел һәм битараф булмауны атый. Ул үзе нәкъ шундый, башкаларның кайгысы, авыруына битараф булып кала алмый. Шуңа күрә дә авыл халкы арасында зур абруй казангандыр.

Фельдшер Римма Нуртдинова 2013 елдан бирле Зур Бадрак авылының фельдшер-акушерлык пунктында эшләвенә шат. Биредә чиста, уңайлы, кирәкле җиһазлар, фельдшер кабинетлары, процедура һәм карау бүлмәләре бар. Һәркайда тәртип. Авыруларны кабул итүдән һәм аларга кирәкле процедуралардан тыш, төрле документларны рәсмиләштерү дә күп вакыт таләп итә.

«Минем пациентлар, нигездә, кан басымы югары булуга, салкын тиюгә зарлана. Авырулар буенча беренче урында – гипертоник авыру, ОРЗ, йөрәкнең ишемик авыруы очраклары да аз түгел, диабетиклар бар», - дип дәвам итә Римма Тәлгат кызы.

Абруйлы хезмәткәр медицина өлкәсендәге яңалыклар белән кызыксына, дәвалауның яңа технологияләрен өйрәнә. Үзенең һөнәри дәрәҗәсен белем үстерү курсларында арттыра.

Римма Тәлгат кызы эшендә мактаулы, гаиләдә дә бәхетле. Ул язмышын Мирзаһит Әхмәтнур улы белән бәйләгән, тату, нык гаилә матур, тигез тормыш алып бара. Мәхәббәт белән биш бала тәрбияләп үстерәләр. Ире – ышанычлы ярдәмче. Өй учагының матурлыгын һәм чисталыгын тәмле итеп пешерергә, чәчәкләр үстерергә яратучы оста хуҗабикә тәэмин итә. Уллары Илнур, Мирзанур һәм Рәмзил - югары белемле, эшлиләр, үз гаиләләре белән яшиләр. Кызлары Рәмилә Норильск шәһәрендә фельдшер булып эшли һәм Дилбәр – Уфа шәһәренең икътисад-юридик көллияте студенты. Кайгыртучан әнине һәм яраткан нәнәйне балалары һәм өч оныгы уңышлары белән куандыралар.

Римма Тәлгат кызының вакытында һәм тиз күрсәткән ярдәме берничә тапкыр пациентларның гомерен саклап кала. Һөнәри осталык, төгәл, координацияләнгән гамәлләр генә авыруга югалып калмаска һәм тиз арада ярдәм күрсәтергә булышалар. Кешеләргә хезмәт итү - авыл фельдшерының намуслы һәм фидакарь хезмәтенең иң югары мәгънәсе һәм билгеләнеше.

– «Сәламәтлек саклау» илкүләм проекты кысаларында халыкка беренчел медик-санитар ярдәмне камилләштерүгә юнәлдерелгән чараларны гамәлгә ашыру максатларында төзелгән фельдшер-акушерлык пунктлары бик матур һәм уңайлы эшләп килә. Фельдшер-акушерлык пунктлары халыкка күрсәтелә торган медицина ярдәменең уңайлылыгын һәм сыйфатын арттырырга ярдәм итә. Халык һәм шәхсән үз исемемнән, медицина өлкәсенә күрсәтелгән игътибар өчен район хакимияте һәм республика Башлыгы Радий Хәбировка рәхмәт белдерәбез.
Радик Хәсәнов, Борай үзәк дәваханәсенең баш табибы.